آشپزی و تغذیهخانه و زندگی همه چیز درباره انواع لوبیا
لوبیا دارای میزان بالایی از فیبر محلول است، چربی آن اندک و فاقد کلسترول است. سدیم لوبیا به طور طبیعی پایین است اما برخی لوبیاهای کنسروی در هر نصف فنجان بالای 590 میلی گرم سدیم دارند. این میزان یک چهارم اندازه‌ای است که برای مصرف روزانه افرادی که فشار خون ندارند توصیه می‌شود. بنابراین حتما روی برچسب کنسروها را مطالعه کنید.
لوبیا منبع غنی پروتئین (7 تا 8 گرم یا 21 درصد و بالاتر)، خرید عمده حبوبات کربوهیدرات پیچیده (65 درصد و بیشتر) است و هر فنجان آن حدود 225 کالری دارد. برای پیشگیری از نفخ شکم حتما لوبیا را قبل از پخت خیس کنید. اگر به تازگی قصد دارید لوبیا را به رژیم غذایی خود بیفزایید، ابتدا میزان کمی لوبیا را در کنار سبزیجات یا برنج سرو کنید.
لوبیا در دسته‌بندی غذایی در گروه حبوبات می‌گنجد. لوبیا در پوسته محافظ رشد می‌کند و خشک است. از دیگر حبوبات نخود است که گرد است و به صورت تازه یا فریز شده به فروش می‌رسد.
عدس نیز گرد و صاف است و به صورت خشک به فروش می‌رسد و در رنگ‌های خاکستری، سبز و مرجانی است. لوبیا نیز گرد است و شکلی شبیه کلیه دارد. در واقع بیضی شکل است و در اندازه‌ها و ضخامت‌های متفاوتی است.
لوبیا طعم، رنگ و بافت‌های زیادی دارد و به هر غذایی مواد مغذی، پروتئین و کربوهیدرات پیچیده می‌دهد. از آنجا که لوبیا آمینو اسید ضروری ندارد، بهتر است در ترکیب با حبوبات و دانه‌ها استفاده شود.
مضرات:
می‌تواند موجب میگرن شود
در برخی افراد خوردن لوبیا موجب واکنش‌های آلرژیک یا میگرن می‌شود. اگر دچار این حالت شدید، به پزشک مراجعه کنید و سریعا لوبیا را در رژیم غذایی خود کاهش دهید.
می‌تواند فشار خون را بالا ببرد
اگر برای درمان افسردگی از مهار کننده مونوآمین اکسیداز (MAO) استفاده می‌کنید، از خوردن باقالی بپرهیزید زیرا با دارو واکنش نشان داده و فشار خون را بالا می‌برد.
می‌تواند در جذب ویتامین تداخل ایجاد کند
برخی لوبیاها مانند لوبیای سویا حاوی موادی هستند که در جذب بتاکاروتن و ویتامین B12 و D خلل ایجاد می‌کند. گرمای پخت لوبیا این مواد را غیرفعال می‌کند و احتمال جذب ویتامین را بالا می‌برد اما با خوردن میوه‌های تازه و سبزیجات سبز (به منظور بالا بردن بتاکاروتن) و گوشت فاقد چربی (ویتامین B12) می‌توانید کمبود ویتامین را جبران کنید.
فواید:
از بروز بیماری قلبی پیشگیری می‌کند
مطالعات نشان داده‌است کسانی که زیاد لوبیا استفاده می‌کنند کمتر در معرض بیماری‌های قلبی قرار می‌گیرند و این به دلیل phytochemicals موجود در آن است.
با سرطان مبارزه می‌کند
لوبیا حاوی عناصر گیاهی ضدسرطان است، به خصوص ایزوفلاون‌ها و فیتوسترول‌ها که مستقیما با کاهش ریسک سرطان مرتبطند.
پایین‌آورنده کلسترول هستند
لوبیا حاوی فیبر محلول است که نقش مهمی در کنترل سطح کلسترول خون ایفا می‌کند. مطالعات نشان داده‌است 10 گرم فیبر محلول در روز (حدود نیم تا یک و نیم فنجان لوبیای سفید)، کلسترول LDL را حدود 10 درصد کاهش می‌دهد.
همچنین لوبیا حاوی سافین و فیتوسترول است که به پایین آمدن کلسترول کمک می‌کند.
به کاهش وزن کمک می‌کند
خوردن لوبیا کمک می‌کند سریعا احساس سیری بکنید زیرا فیبر غنی آن شکم شما را پر می‌کند و قند خون را کندتر بالا می‌برد. این باعث می‌شود به مدت طولانی‌تری احساس سیری کنید و ذخیره انرژی پایدار به شما می‌بخشد.
لوبیا به کنترل دیابت کمک می‌کند
توازن کربوهیدرات‌های پیچیده و پروتئین سبب شده به صورت گلوکز کم و ثابت درآید. برعکس خوردن کربوهیدرات ساده به صورت گلوکز زیاد درمی‌آید
خیساندن سریع لوبیا
- لوبیاها را با میزان کافی آب سرد به اندازه‌ای که 5 سانتیمتر روی آن را بپوشاند، قیمت حبوبات فله داخل قابلمه بریزید.
- درب قابلمه را بسته و بگذارید بجوشد، آن را از روی حرارت بردارید و بگذارید 1 ساعت بماند.
- می‌توانید لوبیاها را با آب خودش بپزید یا لوبیاها را صاف کنید و با آب جدید بپزید.
نکته: یک استثنا در مورد خیساندن لوبیا وجود دارد و آن هم عدس است.
عدس کوچک است و نیازی به خیساندن ندارد. فقط آن را شسته و به میزان کافی آب روی آن بریزید و بگذارید نیم ساعت تا یک ساعت بجوشد.
هرگاه خواستید لوبیاهایی که از قبل خیس کرده‌اید را بپزید، آن را آب کشیده و لوبیاها را با آب تازه بگذارید بپزد.
- بگذارید لوبیاها جوش بخورد، سپس حرارت را کم کنید.
- مرتب به قابلمه سر بزنید و مطمئن شوید به اندازه کافی آب داخل قابلمه است. لوبیا باید حداقل در نیم سانت ته قابلمه باشد. لوبیاها پس از خیس خوردن بسته به اندازه باید حداقل بین یک تا دو ساعت پخته شود.
توصیه‌های نگهداری از لوبیا
پاکت بسته‌ی لوبیاهای خشک را در کابینت سرد و تاریک برای مدت حداکثر یک سال نگهداری کنید. پس از این مدت لوبیا رطوبت طبیعی خود را از دست می‌دهد و نیاز به زمان بیشتری برای پخته شدن پیدا می‌کند، حتی اگر مواد مغذی آن حفظ شده باشد.
همین که بسته لوبیا را باز کردید، آن را در کیسه پلاستیکی زیپ‌دار بریزید یا داخل قوطی‌های شیشه‌ای، فلزی یا چینی که درب محکمی داشته باشند بریزید.
تمام بسته بندی‌های باز نشده را در کابینت‌های سرد و تاریک نگه دارید. اضافه لوبیاهای پخته شده را نیز در ظروف جداگانه‌ای با درب محکم قرار داده و در یخچال بگذارید. سعی کنید لوبیاهای پخته شده را ظرف مدت 5 روز استفاده کنید.
سعی کنید کنسروهایی خریداری کنید که قوطی آن تمیز باشد و شکل خوبی داشته باشد. قوطی کنسرو نباید زنگ زدگی یا برآمدگی داشته باشد چراکه نشان‌دهنده مسموم بودن آن است
? لوبیا چیتی
لوبیا چیتی که به آن لوبیای رومی هم می گویند، یکی از محبوب ترین لوبیاها در بین ایتالیایی ها، پرتغالی ها و ترکیه ای هاست. خیلی ها معتقدند که طعم این لوبیا نسبت به لوبیای سفید و حتی قرمز بهتر است و با خوردن آن کمتر دچار نفخ می شوند اما هنوز شواهدی که نشان بدهند کدا م یک از انواع لوبیاها نفاخ تر هستند به دست نیامده است.
آمینواسید فراوان موجود در لوبیاچیتی آن را به یک منبع خوب و عالی برای دریافت پروتئین و جایگزین مناسبی برای انواع گوشت ها تبدیل کرده است.
بنابراین، شما می توانید گاهی هم از این نوع لوبیا به جای گوشت در برنامه غذایی تان کمک بگیرید! یادتان باشد که لوبیای چیتی از نظر مقدار فیبر بر سایر لوبیاها برتری دارد.
? لوبیا قرمز
لوبیاقرمز که به خاطر شکل و شمایلش به آن لوبیای فلفلی یا لوبیای کلیوی هم می گویند، بومی نواحی شمالی کشور هند است. این لوبیا در بین آمریکایی ها طرفداران بسیاری دارد. لوبیاقرمز هم مانند برخی از انواع لوبیاهای دیگر حاوی ماده مسمومیت زایی به نام فیتوهائماگلوتینین است که این ماده سمی، تنها با 10 دقیقه جوشیدن از بین می رود. بهتر است
شما برای از بین بردن این ماده سمی، لوبیاقرمز را به طور کامل و با دمای حداقل 80 درجه سانتی گراد بجوشانید. در ضمن هر 100 گرم از لوبیای قرمز 333 کیلوکالری انرژی دارد و این مقدار در مقایسه با سایر لوبیاها بیشترین رقم است.
? لوبیا سیاه
طعم لوبیا سیاه، طعمی بین گوشت قرمز و قارچ خوراکی است که این طعم منحصر به فرد، باعث محبوبیت این نوع لوبیا در میان بسیاری از افراد در کشورهای جنوبی قاره آمریکا مانند برزیل و مکزیک شده است!
مردم کوبا و آمریکای شمالی بیشتر از این لوبیا برای تهیه سوپ های رسمی شان استفاده می کنند و گاهی آن را به صورت پخته و به عنوان وعده صبحانه یا حتی شام، مصرف می کنند. لوبیای سیاه یکی از غنی ترین منابع دریافت انواع آنتی اکسیدان ها است و از این نظر یک ماده غذایی ضدسرطان محسوب می شود. یادتان باشد که این لوبیا از نظر مقدار اسیدفولیک بر دیگر لوبیاها برتری دارد.
? لوبیا سفید
لوبیاسفید، خوراکی فروش لوبیا چیتی عمده محبوب آمریکایی ها و انگلیسی هاست! نتایج تحقیقات نشان داده است که مصرف منظم و به اندازه لوبیاسفید می تواند سطح کلسترول خون را پایین بیاورد و یک ماده ضدباکتری مناسب محسوب می شود.
به علاوه، لوبیاسفید بهترین منبع دریافت اسیدفولیک است و موادمغذی موجود در آن می توانند رشد سلول های سرطانی را در بدن به تعویق بیندازند. فراموش نکنید که لوبیا سفید در مقایسه با سایر لوبیاها بیشترین مقدار سدیم را دارد.
لوبیاچیتی های موجود در بازار ایران را به طور کلی می توان به دو نوع خارجی و ایرانی تقسیم کرد که هر کدام دارای انواع مختلفی است.
لوبیا چیتی ایرانی محصول خمین، زنجان، اقلید، ازنا، اراک، الیگودرز.
لوبیاچیتی خارجی از کشورهای مختلف مثل چین، اوگاندا، آرژانتین، ازبکستان، قرقیزستان، کانادا، آفریقای جنوبی، برزیل،ترکیه و… وارد ایران شده است که هر کدام دارای ویژگی های ظاهری و طعم خاصی هستند.
تشخیص آنها نیاز به تجربه زیاد دارد اما در این سری از نوشته ها سعی خواهم کرد تجربیات خود را در اختیار شما قرار دهم تا بتوانید با توجه به نیاز خود یک خرید خوب داشته باشید.
مراکز کشت لوبیا چیتی ایران
لوبیاچیتی ایرانی در مناطق مختلفی کشت می شود از استان مرکزی به ویژه در مناطق خمین، شازند و… گرفته تا استان های زنجان، چهارمحال بختیاری، خرم آباد، فارس و …که هر کدام دارای ظاهر و طعم متفاوت هستند.